مقدمه
قیر از تعداد زیادی هیدرو که سیاه رنگ هستند تشکیل می شود. دارای گوگرد و اکسیژن بوده که هنگام قرار گرفتن در معرض گرما از حالت جامد به مایع در می آید. به دلیل خاصیت ضد آب بودن و چسبندگی در آسفالت ها و انواع ساختمان ها به کار می رود. اصولا از دو روش به دست می آید یکی از معدن که قیر معدنی نامیده می شود و دیگری از نفت که به آن قیمت قیر نفتی می گویند که معمولا در راهسازی مورد استفاده قرار می گیرد.
قیر و انواع آن
قیر: یکی از عناصر پیچیده و سنگین نفت خام است که به صورت جامد، نیمه جامد ، ویسکوز و… می باشد. اجزای عمده تشکیل دهنده قیر مواد روغنی، رزین و آسفالتین ها هستند. در برخی از کشورها آسفالت را همان قیر می نامند، اما در ایران آسفالت از ترکیب قیر و ماسه به دست می آید که بیشتر در راهسازی مورد استفاده قرار می گیرد. مشکل اساسی در بسیاری از سازه ها، نم و رطوبت است که گاهی خسارات زیادی را به بار می آورد. عایق کاری یکی از راه های مقابله با این آسیب ها می باشد، که رایج ترین عایق رطوبتی قیر و گونی است. خواص قیر شامل: برگشت پذیری، چسبندگی بالا، مقاومت زیاد، تحمل نیروی کششی، فشاری، خراش، کوبیدن، استحکام در برابر سرما و گرما، عدم تغییر در برابر حرارت های معمولی، خاصیت وصل داشتن و… می باشد.
انواع قیر: به طور کلی دو نوع قیر در محیط طبیعی وجود دارد قیر معدنی و قیرهای پالوده.
قیمت قیر معدنی:
این قیرها آماده و همراه ناخالصی های زیاد در محیط وجود دارد و به دو نوع ترینیداد و ماسه های قیری است. نوع ترینیداد از آتشفشان غیر فعال بوجود می آید و با قرار گرفتن در معرض هوا سفت می شود. نوع ماسه های قیری با نفوذ نفت یا قیر در دل سنگ ها تشکیل می شود که برای جدا کردن آن از ماسه ها حرارت می دهند. مشخصات قیرهای معدنی شامل وجود درصد ناخالصی، دارای گوگرد، خاکستر، دارای مواد آلی خصوصاً ریشه گیاهان و قابل پالایش می باشند.
قیرهای پالوده:
معمولا بیشترین استفاده را در مصارف مختلف دارند، از پالودن نفت خام تولید شده و جزء سنگین ترین عنصر آن می باشد. هنگام حرارت دیدن به شکل های مختلفی چون بنزین، نفت، گازوئیل، مازوت و دیگر روغن ها تبدیل می شود و سرانجام در دمای۳۵۰ درجه قیر تولید می شود که بعد از تصفیه مورد استفاده قرار می گیرد.
انواع قیر راهسازی
چسباننده های سیاهی که در راهسازی استفاده می شوند و شامل مواد قیری و قطرانی می باشد که دانه های سنگی را به هم میچسباند و سطح مورد نظر به شکل یک دست در می آید. قیر در روغن های مختلفی قابلیت حل شدن دارد. همچنین قطران نیز از تقطیر گازهای زغال سنگ، چوب و… به دست می آید و بعد از تصفیه قطران خالص تولید می شود. در راهسازی اصولا از قیر نفتی یا پالایشگاهی استفاده می شود. قیرهای نفتی نیز شامل موارد زیر است:
۱- قیرهای خالص:
قیر هایی که به صورت مستقیم در فرایند تقطیر پالایشگاه حاصل می شود. این نوع قیر ها نباید آب داشته باشند و در دمای ۱۷۶ درجه کف نکند. زمانی که حرارت بالا باشد به صورت مایع غلیظ و در حرارت کم به شکل الاستیک فنری در می آیند.
۲-قیرهای محلول:
حاصل حل شدن قیرهای خالص در روغن های نفتی می باشد. نوع و کیفیت آنها به قیرهای خالص و حلال ها بستگی دارد. هر چقدر میزان حلال های نفتی بیشتر باشد به تبع قیر روان تر است. این نوع قیرهای برای آسفالت سطحی، اندودهای نفوذی، سطحی و…کاربرد دارند. این ماده حلال نیز براساس سرعت گیرایی دارای سه بخش قیرهای محلول زودگیر، قیرهای محلول کندگیر و قیرهای محلول دیرگیر هستند.
زودگیر: این نوع قیرها سریع در بنزین حل می شوند و بعد از تبخیر قیر اصلی بر جای می ماند.
کندگیر: از حل شدن در نفت سفید بوجود می آید که سرعت تبخیر آن نسبت به بنزین کمتر است.
دیرگیر: این نوع قبرها را می توان هم از طریق حل شدن در روغن ها و دیگر حلال های نفتی مثل گازوئیل و هم به طور مستقیم از نفت تولید کرد.
۳-قیرهای دمیده:
از طریق حرارت قیرهای خالص تولید می شوند و درجه نفوذ کمتر و نرمی بیشتر در مقایسه با قیرهای خالص دارند. این نوع قیر را برای پر کردن درزهای بتنی و روسازی آنها استفاده می کنند. همچنین به دلیل شباهت به لاستیک جهت پوشش کف کانال ها نیز به کار می رود.
۴-قیرهای عملکردی: طبقه بندی عملکردی جهت برگزیدن قیر مناسب در راهسازی است. این طبقه بندی براساس شناخت و خصوصیات آنها و ویژگی هایی چون مقاومت، سخت شدن، میزان رفت و آمد، موقعیت جغرافیایی و… انتخاب می شوند. اکنون برای آسفالت علاوه بر قیر از افزودنی های دیگری مانند اصلاح کننده های قیر نیز استفاده می گردد. ترکیبات موجود حاوی مواد آلی، معدنی، طبیعی و… می باشد، که برای مواردی چون جلوگیری از بین رفتن سنگدانه ها، ترک ها، کم شدن سختی ، زیاد شدن استقامت آسفالت و… به کار می روند. این افزودنی ها باید سازگار با قیرهای خالص باشد و قبل استفاده مورد آزمایش قرار می گیرد. جهت سنجیدن کیفیت آن را یکبار مرحله آغاز و زمان اجرا با توجه به پیشروی کار سنجیده می شود.
عوامل موثر در تولید قیر
۱-هنگامی که میزان هوای تزریق شده و درجه حرارت بالا باشد، قیر به سرعت واکنش نشان می دهد.
۲-هر چقدر که قیر بیشتر در برج باقی بماند نرمی آن افزایش می یابد.
۳ درجه ۴۲۰ سانتی گراد نقطه آغاز واکنش قیر است و در ۵۵۰ درجه به اوج سرعت خود می رسد. چنانچه درجه ۴۰۰ یا کمتر باشد میزان عمل واکنش به کندی صورت می گیرد.
۴-اگر تغییرات درجه حرارت ثابت باشد، افزایش هوادهی موجب بالا رفتن حرارت می شود.
۵-واکنش حرارتی را می توان توسط Cold Recycle کنترل کرد.
۶-زمانی که ارتفاع سطح مایع کم است به هیچ وجه نباید زمان توقف کم شود، چرا که تماس مایع داغ با هوای اضافی آتش سوزی را در پی دارد.
۷-با زیاد بودن اختلاف بین درجه حرارت point و درجه حرارت Base انجام عمل بازسازی و واکنش اکسیداسیون بهتر صورت می گیرد.
۸-جهت پیشگیری از آتش سوزی در قسمت بالای برج snuff lng steam تزریق می گردد.
۹-لوله آبی که جهت شستشوی برج هنگام تعمیر باز هنگام فعالیت برج این اتصال خاموش باشد.
۱۰- در بخش بالای برج لوله ۱۶ اینچی است که زیر آن شیر ایمنی وجود دارد. در صورتی که فشار شیر به ۱۵ پوند برسد، دیسک آسیب دیده و محتویات آن داخل حوضچه می ریزد که در این صورت باید دستگاه را بست و دیسک را عوض نمود.
عوامل تاثیر گذار بر قیمت قیر صادراتی
قیر از عناصر مهم در صنایع راه و ساختمان سازی است. عوامل زیادی در قیمت این ماده ارزشمند تاثیر گذار هستند که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱-تفاوت قیمت دلار و ریال: از آنجایی که نفت و فرآورده های آن در بازارهای جهانی از طریق دلار معامله می شوند، به همین دلیل تفاوت قیمت دلار و ریال تاثیر بسزایی بر قیمت قیر دارند.
۲- هزینه های حمل و نقل: عامل تاثیر گذار مهم دیگری در قیمت قیر است و بستگی به مسافت مورد نظر دارد.
۳-قیمت جهانی نفت:
یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار محسوب می شود، زیرا افزایش یا کاهش قیمت آن رابطه مستقیمی با کپ یا زیاد شدن قیمت فرآورده های آن دارد.
۴- نرخ وکیوم: تولید کنندگان قیر وکیوم مورد نیاز را از بورس کالا می خرند. همین امر در بالا و پایین شدن قیمت قیر صادراتی تاثیر زیادی دارد.
۵- تفاوت دلار نیمایی و آزاد: اختلاف این دو باهم در مشخص شدن قیمت قیر و وکیوم نقش مهمی دارند. تولید کنندگان با خرید وکیوم و تولید قیر آن را صادر می کنند، با زیاد بودن اختلاف بین دلار نیمایی و دلار آزاد تقاضا در بورس زیاد می شود زیرا قیر فراوانی صادر می گردد.
۶- عرضه های دولت و وزارت نفت: زمانی که یک شرکت بخشی از قیر تولیدی خود را در اختیار دولت و وزارت نفت بگذارد، تنها مقدار کمی را در بورس عرضه می کند که باعث افزایش قیمت قیر می شود.
۷- مواد اولیه: خریدن وکیوم از بازارهای رقابتی باعث افزایش قیمت مواد اولیه و به تبع قیمت قیر می شود.
قیمت قیر در تهران:
نفت خالص ماده اولیه قیر می باشد که طی مراحل گوناگونی تولید و به فروش می رسد. بیشترین کاربرد این ماده در صنعت قیرگونی می باشد. مواردی چون مقدار قیر، زمان فروش، میزان مواد مصرفی و… قیمت قیر در تهران را تحت تاثیر قرار می دهند.
قیمت روز قیرگونی:
مساحت و متراژ، نوع مواد، مکان مورد نظر و.. در تعیین قیمت روز قیرگونی مورد توجه قرار می گیرند.
قیمت قیر ۷۰/۶۰: اصولا در ایران قیمت قیر۶۰/۷۰روزانه بررسی می شود این امر سبب شده که متقاضیان قادر باشند بهترین قیر را با قیمت روز و مناسب تهیه کنند.
قیمت قیر در کرج:
شرکت های موجود در کرج انواع قیرهای سفت، شل، مخلوط و پالایشگاهی را با بهترین کیفیت عرضه می دارد. البته قیمت قیر در کرج منصفانه مشخص می شود.
لیست قیمت قیر
قیر صادراتی داخلی از جمله مهمترین محصولاتی است که در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. جهت تهیه لیست قیمت قیر داخلی و صادراتی می توان به شرکت های معتبر مراجعه کرد با این کار انتخاب خوبی جهت خرید و فروش قیر دارید.
سخن پایانی
یکی از راه های پیشگیری از نفوذ آب در ساخت و سازها انجام عایق کاری است ، این امر با روش قیرگونی و نصب ایزوگام صورت می گیرد. ایزوگام ، قیرگونی و آسفالت سه ماده ای که جهت عایق کاری سطح های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. این مواد از نفت تولید می شوند. قیر برای ساخت یا عایق کاری به کار می رود که قیمت مواد گفته شده تحت تاثیر قیمت قیر یا مساحت سطح مورد نظر می باشد.